Delfts Blauw, Ram

Plateelbakkerij Ram stond in Arnhem (1921-1969), de oprichters, enkele kunstenaars, stonden heel wat anders voor ogen dan het zgn. delfts blauw, die moesten daar niets van hebben en Colenbrander die daar kwam, nog minder, was een totaal andere wereld. Uw presenteerschaaltje is vermoedelijk vervaardigd tussen 1947 en begin jaren vijftig, volledig handgeschilderd, onderglazuurschildering, de zgn. nieuwe techniek. Er was waarschijnlijk na 1945 vraag naar dergelijke objecten, er zijn mij van twee bedrijven bekend die dergelijke schaaltjes in verschillende uitvoeringen en decoratie's maakten in die periode, groet jvdh.

Let op, ik heb geschreven vermoedelijk.

Een schotel, vervaardigd bij het bedrijf in 1939 ter gelegenheid van de geboorte van prinses Irene is gemerkt met ’delftsch blauw’, dus nog met ’sch’, de spelling van De Vries en Te Winkel, de spelling werd in 1947 afgeschaft, in 1944 werd daar al over gedebatteerd. Hierbij verschillende afmerkingen, delftsch met ’sch’ en het latere spelling ’delfts’, geschilderde ramskop en gestempelde ramskop (de ramskop schilderen kost tijd, daar kun je met een stempel mee bezuinigen, China, Japan, Thailand enz. komen met delfts blauw dat veel goedkoper is), begin jaren vijftig komt de zeefdruktechniek in opkomst in de aardewerk industrie, ter onderscheiding daarvan, wel of niet toegepast, gaan veel aardewerkfabrikanten het woord ’handpainted’ er bij plaatsen indien van toepassing (waar later ook weer de hand mee werd gelicht, met als gevolg soms er onder gezet ’100% handgeschilderd’). Al met al concludeerde ik dat uw schaaltje VERMOEDELIJK is gemaakt tussen ongeveer 1946/1947 en ongeveer 1950.

Het volgende laat ik u nog weten, Colenbrander, voor wien het bedrijf was opgericht, vertrekt in 1925/1926, het bedrijf gaat gebruiksaardewerk maken, in 1928/1929 schrijft het bedrijf een prijsvraag uit met beloning voor ontwerpen, in ’Het Vaderland’ verschijnt daar over een negatieve reactie, begin jaren dertig gaat het bedrijf failliet, gaat over in andere handen, in de  jaren dertig lijdt het bedrijf een kwijnend bestaan, in 1937 nog drie personeelsleden, de technische leiding berustte bij twee Duitse vaklieden, tegen wie men in die jaren politiek weinig bedenkingen kon koesteren, in 1940 waren er weer twintig personeelsleden, De bedrijfsleiding is tijdens de bezettingsjaren verdwenen. Een der Duitsers werd gemobiliseerd, de ander kreeg een lelijke tik te pakken van de Germaanse heers- en hebzucht. In 1945 was er geen drijfriem meer over, geen bedrijfsleiding, geen grondstoffen, geen kolen voor de ovens. Van het Militair Gezag moest het bedrijf weer ’draaien’. Door het Militair Gezag werd een ambtenaar van Sociale Zaken van de gemeente Arnhem aangesteld als beheerder, de ambtenaar bracht het bedrijf  aan de spits van de keramische nijverheid. Verbazingwekkend was het in 1947 toen het bureau voor de keramische producten moest beslissen welk delfts blauw Nederland moest vertegenwoordigen op de tentoonstelling Holland-Michigan, de keus viel op ’Ram’ te Arnhem. In mei 1969 verklaarde de directeur dat het bedrijf niet meer rendabel kon produceren en zou sluiten. Bron: Arnhemsche Courant, De Gooi-en Eemlander, Het Vaderland, enz. Groet, jvdh.