Museum Prinsenhof Delft

schaal

Delft, circa 1930
Een andere groep voorwerpen die voortkomt uit de experimenten om Nieuw Delfts op de markt te brengen is het Nieuw Delfts Luster, zoals dezeschaal. Vanaf 1892 werden lusterglazuren gebruikt bij het Reflet Métallique waarbij de glazuren als bij toeval worden aangebracht. De glazuren bij het Nieuw Delfts Luster daarentegen maken deel uit van de (figuratieve) decoratie. Net als bij het Oud- en Nieuw-Perzisch werd het Luster vervaardigd volgens vaste patronen naar genummerde modellen. De decoratie werd aangebracht op bestaande Nieuw Delfts vormen en samengesteld uit florale motieven en dierenfiguren zoals te zien is bij deze schaal. In beide gevallen werd de achtergrond opgevuld met slingerende bloem- en bladranken. Deze techniek werd ook gebruikt bij unica zoals bijvoorbeeld bij de luster schotel die door Adolf le Comte is ontworpen ter gelegenheid van de opening van het Vredespaleis (pda 268, pda 219). De prijs van het Nieuw Delfts Luster was hoog. De techniek vereiste dat de voorwerpen vier keer werden gebakken waardoor het risico op misbaksels groter werd. De productie van het Nieuw Delfts werd aan het begin van de Tweede Wereldoorlog stop gezet. Wel werd omstreeks 1955 een vergeefse poging ondernomen door C. Hartog (1903-1965)1 met een technisch eenvoudiger procédé. Voor het Nieuw Delfts Luster kwam de productie van het 'rood-craquelé', het zogenoemde Cleopatra en het Groen- en Zwart Delfts in de plaats. Het oudst bekende voorbeeld van luster op glas dateert van vóór onze jaartelling. Waar deze techniek oorspronkelijk op keramiek werd toegepast is niet zeker. Wel is bekend dat het een enorme ontwikkeling heeft doorgemaakt in het Islamitische cultuurgebied, hetgeen voort kan komen uit het verbod in de Koran op het gebruik van voorwerpen van edelmetaal. Het lusteraardewerk zou een aanvaardbare vervanging hiervoor kunnen zijn. In de twaalfde eeuw werd de Iranese stad Kasjan een belangrijk keramiekcentrum. Kenmerkend voor keramiek uit deze stad is het opvullen van de ruimten tussen de hoofdmotieven met kleine vogels tussen bladwerk. Anderzijds is het Nieuw Delfts Luster beïnvloed door lusterkeramiek uit het Moorse Spanje, met name uit de stad Manises in de tweede helft van de vijftiende eeuw. Deze lusterkeramiek wordt gekenmerkt door geometrische patronen in combinatie met florale motieven en soms een heraldische leeuw.
Plateelbakkerij
De Porceleyne Fles - Royal Delft
Productieplaats
Delft
Merk
(figuratief teken van een) flesje op naar rechts lopende lijn DELFT. CH. (onderkant)
Datering
circa 1930
Materiaal/techniek
aardewerk (Nieuw Delfts: Luster), glazuur, engobe, lusterglazuur, polychroom
Materiaal
aardewerk (Nieuw Delfts: Luster), glazuur, engobe, lusterglazuur, polychroom
inventarisnummer
PDA 262